Месяц: Декабрь 2021

1. Մեր հանրապետությունում գործող ի՞նչ կուսակցություններ գիտեք:

Ուսումնասիրեք ԱԺ-ում մանդատ ունեցող կուսակցությունների ծրագրերը և ներկայացրեք, ձեր կարծիքով, կարևոր հիմնադրույթները:

«Լուսավոր Հայաստան», «Քաղաքացիական պայմանագիր», «Հայ Ազգային Կոնգրես», «Բարգավաճ Հայաստան», «Հանրապետություն», «Ժառանգություն», «Հայաստանի Հանրապետական Կուսակցություն», «Հայ Յեղափոխական Դաշնակցություն», «Հայրենիք», և այլն։

2. Ի՞նչ է քաղաքական գիտակցությունը, ինչո՞վ է այն կարևոր քաղաքական համակարգում:

Քաղաքական գիտակցությունը քաղականության մեր պատկերացումներն են։ Նրանք կարևոր են ազգային քաղաքական դրությունը կայուն պահելու համար։

3. Ինչպիսի՞ն է ձեր քաղաքական գիտակցությունը և քաղաքական ակտիվության աստիճանը։

Դեռևս քաղաքական գիտակցությունս այդքան էլ հասուն չէ, քանի որ ինձ դեռ չի հետաքրքրում այդ թեման։

Քաղաքագիտություն, գիտություն քաղաքականության վերաբերյալ, ուսումնասիրում է մարդու և հասարակության կապը պետական և ոչ պետական կառույցների, պետության և այլ կառույցների հետ, ուսումնասիրում է նաև պետության վարած քաղաքականությունը և դրա նպատակահարմարությունը առանձին ոլորտներում։

Քաղաքագիտության առարկայի, նրա բովանդակության վերաբերյալ գիտական գրականության մեջ գոյություն ունեն տարբեր կարծիքներ։ Բանն այն է, որ այդ առարկան համեմատաբար նոր ձևավորված սոցիալական գիտության ճյուղերից է, իսկ մի շարք երկրներում նրա վերջնական կայացման գործընթացը դեռևս չի ավարտվել։ Գիտական գրականության մեջ քաղաքական գիտության առարկան դիտարկվում է լայն և նեղ իմաստով։ Լայն առումով քաղաքական գիտությունը ներառում է քաղաքական հարցերի այն շրջանակները, որոնք քննարկվում են քաղաքական փիլիսոփայության, քաղաքական սոցիոլոգիայի, քաղաքական հոգեբանության և հարակից այլ գիտությունների կողմից։ Նման մոտեցումը ցույց է տալիս, որ քաղաքական գիտությունը բացահայտում ու հետազոտում է քաղաքական իրականության ոչ միայն առանձին կողմերը, այլև քաղաքական հարաբերությունների ամբողջ հատվածը։ Սա դրական է այն առումով, որ նման մոտեցումը հնարավորություն է տալիս ամբողջական պատկերացում կազմել հասարակության քաղաքական կյանքի մասին։ Սակայն նման դեպքում ստեղծվում է մի իրավիճակ, երբ հարցականի տակ է դրվում բուն քաղաքագիտության, որպես ինքնուրույն գիտության գոյությունը։ Ուստի անհրաժեշտ է նշել, որ միևնույն օբյեկտը, որպես իրականության մի մաս, կարող է ուսումնասիրվել մի շարք գիտությունների կողմից։ Առարկան օբյեկտի որպիսությունն է, առանձնահատկությունը, նրա հատկանիշների ամբողջությունը։

Պետական կառավարման հիմնական ձևերը միապետությունն ու հանրապետությունն են։

Միապետությունը կառավարման մի ձև է, որի օրոք բարձրագույն պետական իշխանությունը ցմահ պատկանում է պետության միանձնյա ղեկավարին՝ միապետին, որը ժառանգաբար զբաղեցնում է գահը և բնակչության առջև պատասխանատվություն չի կրում:Միապետության առանձնահատկություններըՄիակ պետության ղեկավարը միապետն էԻշխանությունը ժառանգվում էՄիապետը իրավաբանորեն անպատասխանատու է (միապետին հնարավոր չէ հեռացնել իշխանությունից):

Միապետության տեսակներըԲացարձակ միապետություն (անսահմանափակ)-պետություն, որում միապետը երկրի միակ գերագույն մարմինն է, և նրա ձեռքերում է կենտրոնացած պետական իշխանության ամբողջությունը ( ԱՄԷ, Օման, Քաթար): Հատուկ տեսակ է Կրոնապետություն ( Վատիկան, Սաուդյան Արաբիա):Սահմանափակ միապետությունը մի պետություն է, որում, բացի միապետից, կան նաև պետական իշխանության այլ մարմիններ, որոնք նրա համար պատասխանատվություն չեն կրում, և պետական իշխանությունը ցրվում է բոլոր բարձրագույն իշխանությունների միջև, միապետի իշխանությունը սահմանափակված է հատուկ ակտի (Սահմանադրության) կամ ավանդույթի հիման վրա: Իր հերթին, սահմանափակ միապետությունը բաժանվում է.

Հանրապետությունը կառավարման ձև է, որի ժամանակ պետական իշխանության բարձրագույն մարմիններն ընտրվում են ժողովրդի կողմից, կամ ձևավորվում են հատուկ ներկայացուցչական հաստատությունների կողմից սահմանված ժամկետով և ամբողջ պատասխանատվություն են կրում ընտրողների առջև:Կառավարման հանրապետական ձևի առանձնահատկություններըՄիշտ կան մի քանի բարձրագույն իշխանություններ, մինչդեռ նրանց միջև լիազորությունները բաժանվում են այնպես, որ մի մարմին անկախ լինի մյուսից ( լիազորությունների տարանջատման սկզբունքը)Պետության ղեկավարը նախագահն է, որը ժողովրդի անունից իրականացնում է իր լիազորությունները.Բարձրագույն իշխանությունները և պաշտոնատար անձինք պատասխանատու են բնակչության համար, ինչը կարող է արտահայտվել հետևյալում.նրանք ընտրվում են սահմանված ժամկետով, որից հետո լիազորությունները չեն կարող երկարացվել.հնարավոր է վաղաժամկետ դադարեցնել լիազորությունները:Հանրապետությունների տեսակներըՀանրապետությունները տարբերվում են գլխավորապես նրանով, թե իշխանության որ մարմիններն են՝ խորհրդարանը կամ նախագահը, ձևավորում է կառավարությունը և ուղղորդում նրա աշխատանքը, ինչպես նաև դրանցից որ մեկի առջև է պատասխանատվություն կրում կառավարությունը։ Նախագահականհանրապետություն պետություն է որտեղ, պետության ղեկավարի և կառավարության ղեկավարի լիազորությունները միաժամանակ միավորվում են պառլամենտարիզմի հետ միասին: Կառավարությունը ձևավորում և լուծարում է անձամբ նախագահը, խորհրդարանն ընդ որում կառավարության վրա որևէ նշանակալի ազդեցություն ունենալ չի կարող:Խորհրդարանականհանրապետությունը պետություն է, որի գերագույն դերը հասարակական կյանքի կազմակերպման մեջ պատկանում է խորհրդարանին: Խորհրդարանը ձևավորում է կառավարություն և իրավունք ունի ցանկացած պահի ազատել նրան: Նման պետությունում նախագահը չունի որևէ էական լիազորություններ:Կիսանախագահականհամակարգ Կառավարման նման ձև ունեցող պետություններում նախագահական ուժեղ իշխանությունը միաժամանակ զուգորդվում է խորհրդարանի վերահսկողության արդյունավետ միջոցների առկայության պարագայում՝ ի դեմս գործադիր իշխանության գործունեության, որը ձևավորվում է նախագահի կողմից՝ խորհրդարանի պարտադիր մասնակցությամբ: Այսպիսով, կառավարությունը պատասխանատու է և՛ նախագահի, և՛ երկրի խորհրդարանի առջև:

Իմ հուլիսից- դեկտեմբեր ուսշրջանը:

Ուսումնական շրջանս ինձ համար նորարություն ու ինքնաբացահայտվելու հնարավորություն էր: Բացի դասապրոցեսներից ինձ նաև բացահայտեցի կարելի է ասել բիզնեսում՝ մեր EduFood — ում, ինչպես նաև ինձ՝ որպես սովորեցնող, այլ ոչ միայն սովորող:

Դասերիցս ամենաշատը միշտ սիրել եմ հայոց լեզվի քերականության դասերը, այս ուստարվա ընթացքում էլ կարծիքս նույնը մնաց, քերականության դասերի ընթացքում անում ենք սիրուն ու հետաքրքիր նախագծեր՝

Հետազոտական աշխատանք. Տարազներ

Ազգային փոքրամասնությունները Հայաստանում

20րդ դարի կանայք, որոնք լուրջ ներդրում են ունեցել ժողովրդի աշխարհայացքի վրա:

Հայտնագործություններ, որոնք փոխել են աշխարհը.

Սրանք աշխատանքներիս շատ քիչ մասն էր, որոնք առանձնացրեցի, շարունակությունը կգտնեք բլոգումս:

Շատ եմ սիրում նաև Էկոլոգիան ու էկոլոգիայի նախագծերը: Նաև այս տարվա ընթացքում Էկոլոգիայիս խմբի հետ միասին մասնակցեցի բնապահպանական դասընթացների:

Կյանքը այն երկրներում, որտեղ ջուրը ոսկու գին ունի

Անբացատրելի բարութունն ու ունեցածի ճիշտ պահպանումը

Ի՞նչ աղետների ենք բախվելու հետագայում նորաձևության պատճառով

Մասնակցեցինք Արևորդի փառատոնի փակմանըշ

Զբոսաշրջության ոլորտը կառավարության ծրագրերում:

Շարունակությունը՝ բլոգումս:

Առարկայական բոլոր նախագծերս ու առաջադրանքներս կարող եք գտնել բլոգումս՝ իրենց բաժիններում:

Ինչպես գիտեք շա՜տ լավ ճամփորդ եմ: Այս ուստարվա ընթացքում նույնպես ճամփորդել եմ տարբեր ուղղություններով, բազում անգամներ, բայց ինձ համար առանձնահատուկ էին Սյունիքի օրերը: Ճամփորդեցի դեպի Սյունիք նույնիսկ երկու անգամ, սիրեցի Սյունիքը:

Դրոշներով ուղեկցվող ճամփեքով․․․

Նորից ինձ ապշեցնող Սյունիքը

Մյուս ճամփորդական պատումներս գտե՛ք բլոգում, նրանք շատ-շատ են:

Ինչպես ասացի սկզբում, այս տարի ինձ փորձեձի նաև սովորեցնողի դերում, որը ինձ համար շատ պատասխանատու ու պարտավորեցնող աշխատանք էր, ինչը ես իրոք շատ սիրեցի:

Պարուսուցման ու դասավանդման հաշվետվություն.

Առանձնահատուկ է ինձ համար նաև խմբիս ձեռքբերումը: Ակները այս ուստարվա ընթացքում էլ ավելի ընդլայնվեց ու հմուտ դարձավ:

Ներկա եմ եղել գրեթե բելեր առավոտյան ժամերգություններից, ինչպես նաև բոլոր ուրբաթ-համերգներին:

Ռուսաստանում 1917 թ. հոկտեմբերյան հեղափոխություն

Ժամանակավոր կառավարության զինված տապալում և բոլշևիկ կուսակցության իշխանության գալը, որը հռչակեց սովետական իշխանության հաստատում, կապիտալիզմի վերացման սկիզբ և անցում դեպի սոցիալիզմ:

Հոկտեմբերյան հեղափոխությանը նախորդեց 1917-ի Փետրվարյան հեղափոխությունը, որը տապալեց ավտոկրատիան: Փետրվարյան հեղափոխության ընթացքում և դրանից հետո հեղափոխական զանգվածները ամբողջ երկրում ձևավորեցին բանվորական և զինվորական պատգամավորների սովետներ, գյուղացիական պատգամավորների սովետներ, բանակի զինվորական կոմիտեներ և հետին կայազորներ:

Պետականության ճգնաժամի զարգացման և նոր հեղափոխության հասունացման գործում մեծ դեր խաղաց ժողովրդական իշխանության արդեն կայացած մարմինների `սովետների երկրում: Օգոստոսի վերջին — 1917 թ. Սեպտեմբերի սկզբին բոլշևիկները աստիճանաբար ստանձնեցին սովետների ղեկավարությունը ՝ նախ Պետրոգրադում (1924 թվականից ՝ Լենինգրադ, 1991 թվականից ՝ Սանկտ Պետերբուրգ) և Մոսկվայում, ապա նաև այլ խոշոր քաղաքներում: 1917-ի աշնանը բոլշևիկների շարքերը ավելի քան 300 հազար անդամ ունեին, կուսակցությունն ուներ իր ռազմական կազմակերպությունը, վերահսկում էր Կարմիր գվարդիայի ջոկատները և դասավորում զինված ապստամբության համար: Ապստամբության քաղաքական ղեկավարության համար ստեղծվեց Կենտրոնական կոմիտեի քաղբյուրոն ՝ Վլադիմիր Լենինի գլխավորությամբ:

Հոկտեմբերի կեսերին, Պետրոգրադի Սովետում, կազմավորվեց զինված ապստամբության շտաբը ՝ Ռազմական հեղափոխական կոմիտե , որի կազմում էին Ձախ սոցիալիստ-հեղափոխականները, մենշևիկ ինտերնացիոնալիստները, բոլշևիկները և անարխիստները:

Նոյեմբերի 7-ի առավոտյան լույս տեսավ Լենինի կողմից գրված «Ռուսաստանի քաղաքացիներին» կոչը, որը հայտարարում էր իշխանությունը Պետրոգրադի Խորհրդի Համառուսական հեղափոխական կոմիտեի ձեռքը փոխանցելու մասին: Կեսօրին (նոյեմբերի 7-ին) ապստամբները գրավեցին Մարիինյան պալատը, որում գտնվում էրՆախախորհրդարանը, և լուծարեցին այն. նավաստիները գրավեցին Ռազմածովային նավահանգիստը և Գլխավոր ծովակալությունը, որտեղ ձերբակալվեց ռազմածովային շտաբը: Նոյեմբերի 7-8-ի լույս 25-ի լույս 26-ի գիշերը (հին ոճով), «Ավրորա» նավարկողի ազդանշանով, հեղափոխական ջոկատները գրավեցին Ձմեռային պալատը և ձերբակալեցին ժամանակավոր կառավարությունը: Ապստամբությունը զարգացավ գրեթե անարյուն: Ձմեռային պալատը պաշարման ժամանակ միայն լսվեց հրացանի կրակ և որոտաց հրետանային համազարկեր:

Երբ կարդաք ճամփորդական պատումներս՝ կնկատեք, որ բոլոր խմբիս հետ միասին անցկացրած օրերը առավել գունեղ ու ոգեշնչված եմ պատմում: Ակները բացի ազգային խմբից արդեն վստահ կարող ենք ասել, որ հմուտ ճամփորդներ են: Մենք ունենք մեր առանձին հետաքրքրություններն ու զբաղմունքները, մեր ճանապարհները ուղեկցվում են հին հուշարձանների զարդանախշերը վերլուծելով, հնուց պահպանված տնակների կիսաքանդ դռնակները լուսանկարելով, տարածաշրջանի բարբառը լսելով, այն համեմատելով մի ուրիշ բարբառի հետ ու նորը սովորելով, մի խոսքով ամեն-ամեն ինչով, ինչը կկապի մեզ հայկական ու մշակույթային կոլորիտի հետ: Իսկ Արատեսը մեզ համար դարձել է քննարհումներ, ուսումնասիրություններ անելու ու միաժամանակ մեր գեղեցիկ առօրյան կարուցելու տեղ։

Պարն ու դասավանդումը դարձել է առօրյաս։ Այս մի քանի շաբաթները միաժամանակ շատ ձանրաբեռնված ու շատ գեղեցիկ էր, վերջնական արդյունքն էլ ինքներդ տեսաք՝ մեր ուրբաթ համերգին։

Պարուսուցման առաջին շաբաթներից ունեմ ամենօրյա հաշվետվություններ, իսկ դրանից հետո դադարեցրի ամենօրյա հաշվետվություններս ու սկսեցի պարզապես շատ նկարել պարող աշակերտ-ընկերներիս, որը օրեր անց կդառնար հաշվետվություն։ Սկսեցինք քրտնաջան պատրաստվել մեր գեղեցիկ ուրբաթ համերգին, որի ամբողջ ընթացքից ունեմ պատրաստած գեղեցիկ հոլովակ, որը նաև մեդիա-ուրբաթի մի մասն էր կազմում։ Շաբաթվա կրտվածքով դասավանդում եմ 11 դասաժամ։

Պարուսուցում/դասավանդում. 23.11.2021

Պարուսուցում/դասավանդում. 24.11.2021

Պարուսուցում/դասվանդում 25.11.2021

Պարուսուցում/դասավանդում. 26.11.2021

Պարուսուցում/դասվանդում: Մեր շաբաթվա ամփոփումը

Պարուսուցում/Դասավանում. Ամփոփում

Պարուսուցում/դասավանդում. Շաբաթվա ամփոփում

Իսկ սա մեր միասին պատրաստած գեղեցիկ պարերն ու բեմադրություններն են՝ ընկեր Մարթայի լուսաբանմամբ։

1)Հայկական հարցը 1912-14թթ․

Հայկական հարցի վերաբացումը

Երիտթուրքերի տիրապետությունը գրեթե ոչ մի էական փոփոխություն չմտցրեց ազգային փոքրամասնությունների, այդ թվում` արևմտահայության դրության մեջ: Ընդհակառակը՝ վատթարացրեց այն:
1912-1913 թթ. Բալկանյան պատերազմներում Օսմանյան Թուրքիայի կրած պարտությունը քաղաքական աշխուժություն է առաջացնում հայերի շրջանում: Ելնելով ստեղծված բարենպաստ իրավիճակից՝ հայերը որոշում են մեծ տերությունների ուշադրությունը հրավիրել հայկական վիլայեթներում բարենորոգումներ իրականացնելու վրա:
1912թ. հոկտեմբերի 2-ին կաթողիկոս Գևորգ V-ը պաշտոնապես դիմում է Կովկասի փոխարքա Ի. Վորոնցով-Դաշկովին՝ խնդրելով հարց բարձրացնել ցարի առջև Բեռլինի 61-րդ հոդվածը իրականացնելու համար: Մեկ ամիս անց կաթողիկոսը եգիպտահայ նշանավոր քաղաքական և հասարակական գործիչ Պողոս Նուբար փաշային լիազորում է մեծ տերություններին ներկայացնել հայկական բարենորոգումների խնդիրը:
Հայկական հարցի վերաբացումից անհանգստացած՝ թուրքական կառավարությունը կազմում է բարենորոգումների մի ծրագիր: Դրանով նախատեսվում էր բարենորոգումներ կատարել հայկական վեց վիլայեթներից (Վան, Բիթլիս, Դիարբեքիր, Տրապիզոն, Էրզրում և Սեբաստիա) միայն չորսում:
Իրենց հերթին արևմտահայերը կազմում են բարենորոգումների իրականացման սեփական ծրագիրը: Այն նախատեսում էր վեց վիլայեթները միավորել մեկ երկրամասի մեջ, որը պետք է գլխավորեր գերագույն կոմիսարը կամ գեներալ-նահանգապետը:
Հայկական բարենորոգումների իրականացման վերահսկողությունը դրվում էր մեծ տերությունների վրա: Ռուսաստանը պետք է հետևեր դրանց իրագործմանը:

Հայկական բարենորոգումների խնդիրը և ռուս-թուրքական համաձայնագիրը

1912թ. վերջին և 1913թ. սկզբին ռուսական, անգլիական և ֆրանսիական կառավարությունները համաձայնության են գալիս Օսմանյան Թուրքիայի հայկական վիլայեթներում բարենորոգումների նախագիծ կազմելու: 1913թ. հունիսի 4-ին Կ.Պոլսի ռուսական դեսպանատան աշխատակից Անդրեյ Մանդելշտամը ներկայացնում է բարենորոգումների իրականացման ռուսական տարբերակը: Այն նախատեսում էր հայկական վեց վիլայեթներից կազմել մեկ նահանգ: Նահանգը ղեկավարվելու էր թուրքահպատակ քրիստոնյայի կամ եվրոպացի գեներալ-նահանգապետի կողմից: Նա իրականացնելու էր գործադիր իշխանությունը: Գեներալ-նահանգապետին էին ենթարկվելու ոստիկանական և զինվորական ուժերը: Օրենսդիր մարմինը կազմվելու էր տեղի մահմեդական և քրիստոնյա բնակչությունից: Առաջարկվում էր վերացնել «համիդիե» գնդերը: Պաշտոնական լեզուն լինելու էր թուրքերենը: Զուգահեռաբար թույլ էր տրվում օգտագործել հայերենը և քրդերենը: Բարենորոգումների հսկողությունն իրականացնելու էին մեծ տերությունները:
Ռուսական կողմի ներկայացրած բարենորոգումների ծրագիրը հանդիպում է հատկապես Գերմանիայի առարկությանը: Վերջինս ձգտում էր թույլ չտալ, որպեսզի Թուրքիայում ուժեղանան Ռուսաստանի, Մեծ Բրիտանիայի և Ֆրանսիայի դիրքերը: Օսմանյան կառավարությունը, ստանալով գերմանացիների և ավստրիացիների աջակցությունը, հայկական վիլայեթներում բարենորոգումների ծրագիրը ձախողելու միտումով զանազան խոչընդոտներ է հարուցում:
Բանակցություններ են սկսվում Ռուսաստանի և Գերմանիայի միջև: Ի վերջո թուրքական կառավարությանն է ներկայացվում վեց կետից բաղկացած մի նախագիծ:
1913թ. հոկտեմբերի 10-ին օսմանյան կառավարությունը պաշտոնապես տեղեկացնում է ռուսական կողմին, որ ինքը պատրաստ է իրագործել հայկական վիլայեթներում բարենորոգումների ներկայացրած ծրագիրը:
1914թ. հունվարի 26-ին կնքվում է ռուս-թուրքական համաձայնագիր Արևմտյան Հայաստանում բարենորոգումներ իրականացնելու վերաբերյալ: Այն նախատեսում էր Արևմտյան Հայաստանը բաժանել երկու նահանգի: Առաջին նահանգի մեջ մտնելու էին Էրզրումի, Տրապիզոնի և Սեբաստիայի, իսկ երկրորդի մեջ՝ Վանի, Բիթլիսի, Դիարբեքիրի և Խարբերդի վիլայեթները: Նահանգապետերի թեկնածությունն առաջադրելու էին եվրոպացիները, իսկ հաստատելու էր սուլթանը: Նահանգապետերի ենթակայության ներքո էին գտնվելու վարչական, դատական և ոստիկանական իշխանությունները: Նահանգներում պաշտոնական գրագրությունը կատարվելու էր տեղի ժողովուրդների լեզուներով (հայերեն, քրդերեն և թուրքերեն):
Նահանգապետերն ունենալու էին զինված ուժեր, որոնք պետք է հետևեին նահանգների ներքին կարգ ու կանոնին: Հայերին արտոնվում էր մահմեդականների նման զենք կրել: Նահանգների վարչական խորհուրդները կազմվելու էին հավասար թվով մահմեդականներից ու քրիստոնյաներից: Նույն սկզբունքը պետք է կիրառվեր ոստիկանական և այլ պաշտոններ բաշխելիս: Հայկական դպրոցների պահպանման ծախսերն իր վրա էր վերցնում Օսմանյան պետությունը:
1914թ. գարնանը Արևմտյան Հայաստանի նահանգապետեր են նշանակվում հոլանդացի դիվանագետ Լ. Վեստենենկը և նորվեգացի գնդապետ Ն. Հոֆը: Նրանք նոր էին անցել իրենց պարտականությունների կատարմանը, երբ բռնկվեց Առաջին համաշխարհային պատերազմը: Հայկական բարենորոգումներն այդպես էլ չիրականացան:

2)Հայ ժողովուրդը առաջին համաշխարհային պատերազմի տարիներին։ Կամավորական շարժում։ Կամավորական ջոկատների դերը կովկասյան ռազմաճակատում

Հայոց պատմության մեջ Առաջին համաշխարհային պատերազմի տարիները մի
առանձնահատուկ փուլ են կազմում: Մարդկային, նյութական և տարածքային ծանր կորուստների կողքին հայ ժողովրդին հաջողվեց այդ դժվարին ժամանակաշրջանի ավարտին վերականգնել անկախ պետականությունը՝ ստեղծել Հայաստանի Հանրապետություն:
Առաջին աշխարհամարտն սկսվել է 1914 թ. հուլիսի 19-ին: Պատերազմն իր բնույթով անարդարացի, ծավալապաշտական (իմպերիալիստական) էր, ոմանց համար գլխավոր նպատակն էր պահպանել, ոմանց համար էլ՝
փոփոխել հին աշխարհակարգը: Քողարկելով իրենց զավթողական ծրագրերը՝ տերություններից յուրաքանչյուրը հայտարարում էր, թե կռվում է «փոքր» ազգերի իրավունքների և հակառակորդի բռնակալ տիրապետությունից նրանց ազատագրելու համար. որպես օրինակ նշում էին սերբերին, հայերին, լեհերին, հրեաներին:

1914 թ. հուլիսի 28-ին երկու ռազմաքաղաքական դաշինքների՝ Անտանտի (Մեծ Բրիտանիա, Ռուսաստան, Ֆրանսիա, 1917 թվից՝ ԱՄՆ) և Եռյակ (հետագայում՝ Քառյակ) դաշինքի (Գերմանիա, Ավտրո-Հունգարիա, Օսմանան կայսրություն, 1915 թ.՝ Բուլղարիա) միջև սկսվեց մարդկության պատմության ամենաարյունահեղ պատերազմներից մեկը՝ Առաջին աշխարհամարտը: Հայ ժողովրդի երկու հատվածը՝ արևելահայությունն ու արևմտահայությունը, հայտնվեց ռուսական և օսմանյան կայսրությունների միջև ընթացող թեժ ռազմական գործողությունների թատերաբեմում, մասնավորապես՝ Կովկասյան ռազմաճակատում: Պատերազմի մեջ ներքաշված երկրներում սկսվեց զինապարտ քաղաքացիների զորակոչ: Ավելի քան 250.000 օսմանահպատակ հայ զորակոչվեց օսմանյան բանակ, նույնքան էլ ռուսահպատակ հայ` ռուսական կայսրության բանակ: Անտանտի մյուս երկրների՝ Մեծ Բրիտանիայի, Ֆրանսիայի և ԱՄՆ-ի բանակներ զորակոչված հայ մարտիկների թիվը անցնում էր 50.000-ը:

Առաջին աշխարհամարտի հենց սկզբում ցարական կառավարությունը զորակոչին համընթաց թույլատրեց կազմակերպել ազգային կամավորական ջոկատներ: Հայկական կամավորական խմբերի կազմակերպման հարցը քննարկվեց 1914 թ. սեպտեմբերի 21-23-ը Թիֆլիսում տեղի ունեցած ՀՅԴ Կովկասի շրջանային ժողովում: Կամավորական ջոկատներ կազմակերպելու և նրանց զենքով ու սննդամթերքով ապահովելու համար ստեղծվեց ռազմական խորհուրդ, որն իր ներկայացուցիչներ ուներ ռուսական կայսրության բազմաթիվ հայաբնակ վայրերում: Բացի այդ շարժմանը նյութական մեծ աջակցություն ցուցաբերեցին Փարիզի, Լոնդոնի, Նյու-Յորքի և այլ քաղաքների հայկական կոմիտեները: Կամավորական շարժմանը զորավիգ են եղել Գևորգ Ե Սուրենյանց կաթողիկոսը, հայտնի դաշնակցականներ Հակոբ Զավրիևը (Զավեյան), Ալեքսանդր Խատիսյանը, Արմեն Գարոն (Գարեգին Փաստրմաճյան), Համո Օհանջանյանը և այլն: Կամավորագրվելու ցանկություն արտահայտեցին ոչ միայն ռուսաստանաբնակ հայերը. կամավորական շարժումը և Թուրքիայի դեմ պատերազմին մասնակցելու մղումը լայն թափ ստացան նաև Եգիպտոսում, Կիպրոսում, Ֆրանսիայում, ԱՄՆ-ում, Բուլղարիայում և այլուր:

Ազգային բյուրոյի պաշտոնական զեկուցագրում նշվում է. «Գործը չափազանց նոր է, և ոչ մեկը չէր կարող պատկերացնել, թե հայ ժողովուրդը, որ դարերով ապրել է ստրկական վիճակում, կարող կլիներ երևան հանել մի այդպիսի մեծ ուժ, որ ինքնակամ կգնար նահատակվելու հայ ժողովրդի ազատագրության համար: Հազարներով էին վազում կամավոր գրվելու՝ ծեր, պատանի, առողջ և հիվանդ, զինավարժ և ոչ զինավարժ….մերժել անկարելի էր: Այս հանգամանքը ապացուցում է, թե հայ ժողովրդի հոգու ներսը որքան մեծ առաքինություններ են թաքնված»:

Հայ կամավորներին հոգեպես միաբանելու համար ռազմաճակատ մեկնեցին Հովհաննես Թումանյանը, Ալեքսանդր Շիրվանզադեն, Երևանի քաղաքագլուխ Սմբատ Խաչատրյանը և այլք: Սկզբնական շրջանում կազմակերպվեցին կամավորական չորս՝ 1-ին, 2-րդ, 3-րդ, 4-րդ ջոկատները, որոնց հրամանատարներն էին Անդրանիկը (Օզանյան), Դրոն, Համազասպը (Սրվանձտյան), Քեռին (Արշակ Գավաֆյան): Ավելի ուշ ստեղծվեցին 5-րդ (հրամանատար՝ Վարդանը (Մեհրաբյան)), 6-րդ հնչակյան (հրամանատար՝ Գրիգոր Ավշարյան, որի զոհվելուց հետո 1915 թ. նրան փոխարինեց Հայկ Բժշկյան) և 7-րդ (հրամանատար՝ Հովսեփ Արղության) կամավորական ջոկատները: Կամավորների ընդհանուր թիվը հասնում էր 6.000-ի, որի մեջ կային նաև կանայք: Հայ կամավորական ջոկատները գործում էին ռուսական զինվորական հրամանատարության ներքո:

Կամավորական Առաջին ջոկատը, որն ամենախոշորն էր՝ բաղկացած 1200 հոգուց, Անդրանիկի գլխավորությամբ 1915 թ. ապրիլի 2-ին Սալմաստ գավառի կենտրոն Դիլման քաղաքի մատույցներում ջախջախիչ պարտության մատնեց Խալիլ բեյի (վերջինս Էնվերի հորեղբայրն էր, 1918 թ. Բաքվի հայության կոտորածի կազմակերպիչներից) հրամանատարությամբ՝ թվական մի քանի անգամ գերակշռություն ունեցող թուրքական 3-րդ դիվիզիային: Այս ճակատամարտը բեկում մտցրեց թուրքական զորքերի առաջխաղացման մեջ, քանի որ Դիլմանի ճակատամարտում թուրքերի կրած պարտությամբ ձախողվեցին Անդրկովկաս ներխուժելու և Իրանն ու Աֆղանստանը Անտանտի դեմ հանելու գերմանաթուրքական ռազմաքաղաքական պլանները։ Բացի այդ, կասեցվեց Վանի վրա գրոհող Ջևդեթ-բեյի զորամասին օգնություն հասցնելը: 1915 թ. մայիսի 17-ին Վարդանի Արարատյան գունդը՝ կազմված 2-րդ, 3-րդ և 4-րդ կամավորական ջոկատներից, մտավ Վան: Հայ կամավորականները համառ մարտեր մղելով առաջացան դեպի Մուշ և Բիթլիս: Մարտերի թեժ պահին՝ 1915 թ. հուլիսին, Կովկասյան բանակի շտաբից նահանջի հրաման ստացվեց: Հայ կամավորականները կազմակերպեցին այդ տարածքների մազապուրծ 200.000 հայերի էվակուացիան՝ նրանց ուղեկցելով մինչև ռուս-թուրքական սահմանը: Սակայն շուտով ռուսական Կովկասյան բանակը նորից անցավ հարձակման, որին մասնակցեցին հայ կամավորական ջոկատները:

vacant(public, available,spare)-a place that is vacant is available, because no one else isusing.

vacant (հանրային, հասանելի, պահեստային)- տեղ, որը ազատ է, հասանելի է, քանի որ ոչ ոք չի օգտագործում:

harship-a situation in which life is very difficult, usually because you do not have enough mone

դժբախտություն- իրավիճակ, որտեղ կյանքը շատ դժվար է, սովորաբար այն պատճառով, որ բավարար գումար չունես

gallant-Brave and willing to take risks

գալլանտ-Խիզախ և ռիսկի դիմելու պատրաստ

data-facts or information used for making calculations or decisions

տվյալներ կամ տեղեկություններ, որոնք օգտագործվում են հաշվարկներ կամ որոշումներ կայացնելու համար